Regels voor PFAS en Defluoro-technologie

De term PFAS is een verzamelnaam en staat voor poly- en perfluoroalkylstoffen. Deze groep chemische stoffen is antropogeen (kunstmatig van aard) en komt derhalve van nature niet in het milieu voor. PFAS zijn vaak gebruikt vanwege hun unieke eigenschappen, omdat ze water-, vet- en vuilafstotend zijn. PFAS zitten in verschillende producten, zoals smeermiddelen, voedselverpakkingsmaterialen, blusschuim, anti-aanbaklagen van pannen, kleding, textiel en cosmetica. Ook worden ze gebruikt in verschillende industriële toepassingen en processen.

PFAS heeft ook de eigenschap niet makkelijk af te breken. Dit wordt vooral veroorzaakt door de zeer sterke binding tussen koolstof en fluor (C-F binding). PFAS is ook goed oplosbaar in water en daarom zeer mobiel in het grondwater. Ook stapelt PFAS zich op in levende wezens (bio accumulatie in plant en dier).

Onduidelijk is hoeveel verschillende PFAS-stoffen bestaan, de huidige schatting is ruim 6.000. Van de circa 6.000 verschillende PFAS stoffen, zijn er pas drie redelijk bestudeerd: GenX, PFOA en PFOS. Daarvan is aangetoond dat ze toxisch zijn.

Vanwege de onduidelijkheid hoe schadelijk PFAS precies is en hoe verspreid ze zijn in Nederland, is in juni 2019 een grens gesteld aan de maximale toegestane concentratie in de grond. Grondverzet is niet meer toegestaan bij een overschrijding van 0,1 microgram PFAS per kilogram in de grond. Gevolg hiervan was dat de gehele bedrijfssector van het grondverzet tot stilstand kwam. Afzetmogelijkheden waren er niet meer, het analyseren van de grond is kostbaar en alternatieven voor het saneren van PFAS-houdende grond waren er niet.

Deze grens is op 8 juli 2019 in het Tijdelijk Handelingskader omhoog bijgesteld, waardoor de sector van grondverzet weer kon worden opgestart.

Op 29 november 2019 is het Tijdelijk Handelingskader geactualiseerd en aangepast naar aanleiding van een nationaal onderzoek van het RIVM, waarbij de grenzen nog verder omhoog bijgesteld zijn.

Zoals aangegeven zijn er nauwelijks technieken voor het saneren van grond of grondwater met PFAS. De huidige trends voor de behandeling van PFAS verontreinigd water zijn gericht op massaoverdracht technologieën (zoals korrelvormige actieve kool, ionenuitwisseling, omgekeerde osmose). Deze methoden vernietigen PFAS niet, maar concentreren PFAS op het gebruikte media. Voor het verwerken van dit gebruikte media met sterk geconcentreerde gehaltes aan PFAS is nu nog geen duurzame oplossing en gebeurt daarom vaak via verbranding op zeer hoge temperatuur in verbrandingsovens (zoals in het geval van actief kool), het eenmalig gebruik van ionenuitwisselaars of het herstellen van de ionenwisselaar op een andere locatie. Alle huidige methoden scheiden PFAS van het medium (grond of grondwater), maar genereren verontreinigd afval met sterk geconcentreerde concentraties PFAS dat vervolgens moet worden beheerd.

Het PFAS-technologie-onderzoeksteam van AECOM heeft de DE-FLUORO™-technologie ontwikkeld, waarmee vernietiging van PFAS (de C-F binding) door elektrochemische oxidatie is aangetoond. Hiermee kan een verontreiniging afgebroken worden zonder de nadelen van sterk verontreinigd afval met PFAS.